Bilimde Yapay Zeka İçin Avrupa Stratejisi

Avrupa Komisyonu 8 Ekim 2025 tarihinde Bilimde Yapay Zeka için Avrupa Stratejisini yayımladı. Strateji, Avrupa’daki bilim insanlarının araştırmalarında yapay zekayı sorumlu ve güvenli biçimde benimsemelerini teşvik ediyor. Bu kapsamda hedef, yapay zekanın bilime getirdiği dönüşüm gücünü kullanarak Avrupa’nın bilimsel mükemmelliğini ve küresel rekabet gücünü güçlendirmek.

Stratejinin merkezinde yer alan RAISE (Resource for AI Science in Europe), yetenek, veri, hesaplama ve finansman kaynaklarını bir araya getiren sanal bir enstitü olarak kurgulandı. RAISE bilimde yapay zekayı hızla yaygınlaştırmak, bilimsel üretkenliği artırmak ve araştırma süreçlerinde etik, güvenilir bir çerçeve oluşturmak amacıyla kuruluyor. İlk tanıtımı, 3–4 Kasım 2025’te Kopenhag’da düzenlenecek olan AI in Science Summit etkinliğinde yapılacak.

Avrupa Komisyonu, bu stratejiyle araştırmacılara daha iyi veri erişimi, güçlü hesaplama altyapıları ve nitelikli insan kaynağı sunmayı hedefliyor. Strateji aynı zamanda, bilimsel süreçte yapay zekanın etkisini izlemeyi, bilimsel bütünlüğü ve metodolojik titizliği korumayı da amaçlıyor. Horizon Europe çerçevesinde bu alana yönelik fonların önemli ölçüde artırılması öngörülüyor 2025’te yaklaşık 1,6 milyar avroluk bir yatırım planlanıyor.

RAISE girişimi etik standartların korunmasını sağlayacak kurumsal bir yapı olarak tasarlanıyor. Komisyon, “Yaşayan Kılavuzlar” aracılığıyla araştırmacılara generatif yapay zekayı sorumlu kullanma konusunda pratik rehberlik sunuyor. Bu kılavuzlar, araştırma bütünlüğü ilkeleriyle uyumlu biçimde, sürekli güncellenecek şekilde geliştiriliyor.

Stratejinin öncelikli alanları arasında yaşam bilimleri, ileri malzemeler, iklim modellemesi ve sağlık verilerinin yapay zeka destekli kullanımı öne çıkıyor. Avrupa kanser tedavilerinin geliştirilmesinden deprem etkisi tahminine kadar geniş bir yelpazede, yapay zekayla bilimi hızlandırmayı hedefliyor.

Bu stratejiyle Avrupa, veri, hesaplama gücü, yetenek ve finansmanı bütüncül bir çerçevede birleştirerek bilimin geleceğini yeniden tanımlıyor. Amaç etik, güvenilir ve insan merkezli bir bilimsel dönüşüm yaratmak. Avrupa Komisyonu bu vizyonla, “bilimde yapay zeka”yı sürdürülebilir refahın ve bilimsel liderliğin itici gücü olarak konumlandırıyor.